VARS IRE đề xuất thuế 10% cho bất động sản chuyển nhượng dưới 1 năm, thay vì 2 năm như Bộ Tài chính, nhằm hạn chế đầu cơ, ổn định thị trường.

Đề xuất thuế lũy tiến hạn chế đầu cơ

Viện Nghiên cứu Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE) ủng hộ dự thảo sửa đổi Luật Thuế Thu nhập cá nhân về chuyển nhượng bất động sản, nhưng đề xuất điều chỉnh khung thời gian áp thuế. 

Thuế mới có nhiều tác động đến thị trường. Ảnh: thuonggiaonline

Theo VARS IRE, thuế suất 10% nên áp cho bất động sản nắm giữ dưới 1 năm, 6% từ 1 đến dưới 2 năm, 4% từ 2 đến dưới 5 năm, và 2% từ 5 năm trở lên hoặc nhận thừa kế. Đề xuất này sát thực tế hơn dự thảo của Bộ Tài chính, vốn áp thuế 10% cho bất động sản giữ dưới 2 năm, 6% từ 2-5 năm, 4% từ 5-10 năm, và 2% trên 10 năm.

Luật sư Nguyễn Phó Dũng, Giám đốc Công ty Luật TNHH OPIC, cho rằng khung thời gian của VARS IRE hợp lý hơn. Hành vi đầu cơ lướt sóng, gây sốt đất ảo, thường xảy ra trong vòng 1 năm. Thuế suất 10% cho thời gian này sẽ hạn chế đầu cơ, ổn định giá cả, và khuyến khích đầu tư dài hạn.

Tác động đến thị trường bất động sản

Đề xuất của Bộ Tài chính áp thuế 10% cho bất động sản giữ dưới 2 năm có thể chưa phản ánh đúng hành vi đầu cơ, dẫn đến nguy cơ lách luật. Nhà đầu tư có thể giữ tài sản qua mốc 2 năm để hưởng thuế thấp hơn, dù vẫn mang động cơ đầu cơ. Ngược lại, khung thời gian của VARS IRE phân loại rõ ràng hơn, khuyến khích người dân sở hữu bất động sản lâu dài. Thuế lũy tiến giảm dần theo thời gian giúp thị trường phát triển bền vững, giảm tình trạng sốt đất, và hỗ trợ người mua ở thực.

Thu thuế cao với chuyển nhượng BĐS chưa phù hợp trong tình hình hiện nay. Ảnh: Đình Sơn

Hiện tại, thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản được tính bằng giá bán nhân với thuế suất 2-10% nếu không xác định được giá mua và chi phí liên quan. Nếu xác định được, thuế suất là 20% trên thu nhập tính thuế (giá bán trừ giá mua và chi phí hợp lý). Tuy nhiên, việc xác định giá mua và chi phí thường gặp khó khăn do giao dịch tiền mặt phổ biến, thiếu hóa đơn, hoặc giá ghi trên hợp đồng thấp hơn thực tế.

Bất cập trong quản lý thuế bất động sản

Quản lý thuế chuyển nhượng bất động sản hiện đối mặt nhiều thách thức. Giao dịch tiền mặt khiến cơ quan thuế khó xác minh giá mua và thời gian nắm giữ. Hệ thống dữ liệu giao dịch bất động sản chưa đồng bộ, gây khó khăn trong việc truy xuất lịch sử sở hữu. Nhiều trường hợp người dân giữ tài sản lâu dài hoặc lỗ vẫn phải chịu thuế 2% trên giá bán, dẫn đến bất công. Luật sư Nguyễn Phó Dũng đề xuất cải thiện hạ tầng dữ liệu, bắt buộc thanh toán qua ngân hàng, và tạo cơ chế giải trình linh hoạt để đảm bảo công bằng.

Việc áp thuế lũy tiến theo thời gian nắm giữ sẽ định hướng hành vi đầu tư, giảm đầu cơ ngắn hạn, và tăng tính minh bạch. Tuy nhiên, để chính sách hiệu quả, cần cơ chế hỗ trợ người dân kê khai rõ ràng và hệ thống dữ liệu liên thông toàn quốc. Những thay đổi này sẽ giúp thuế bất động sản công bằng hơn, phù hợp với thực tế thị trường Việt Nam, và hỗ trợ phát triển bền vững.

Khánh Nhi